Το Παιζόδραμα είναι συναντήσεις όπου συντελούνται διαδοχικές βιωματικές δράσεις που στηρίζονται στο θεατρικό παιχνίδι και στους αυτοσχεδιασμούς. Όταν παίζουμε παιχνίδια και αυτοσχεδιασμούς, ανταποκρινόμενοι στην πρόκληση του παιχνιδιού και προσπαθώντας να ξεπεράσουμε τις δυσκολίες του παιχνιδιού, αναδύονται νέες δεξιότητες, απελευθερώνεται ενέργεια και αυξάνονται τα επίπεδα της ελεύθερης σεροτονίνης, της ορμόνης της ευτυχίας και της ευεξίας.
Ο κόσμος των επιχειρήσεων και το Παιζόδραμα μπορεί να φαίνονται σαν δυο ξένοι στην αρχή, αλλά πραγματικά μοιράζονται πολλά κοινά. Σε όλο τον κόσμο, οι αρχές του αυτοσχεδιασμού όλο και περισσότερο χρησιμοποιούνται για να διδάξουν πραγματικές δεξιότητες σημαντικές για την επιτυχία στην εργασία και στη ζωή.
Η επιχείρηση και ο αυτοσχεδιασμός έχουν κοινά σημεία. Για παράδειγμα, η απαίτηση από τα στελέχη επιχειρήσεων όπως και από τους αυτοσχεδιαστές να ακούν πάντα και να προσαρμόζονται στη στιγμή, να δεσμεύονται ισχυρά και να υποστηρίζουν αυτό που ξεκινούν, αλλά ταυτόχρονα να είναι ανοιχτοί και ευέλικτοι για να ακολουθήσουν απροσδόκητες ευκαιρίες και ιδέες που παρουσιάζονται.
Τα εργαστήρια αυτοσχεδιασμού μέσα σε επιχειρήσεις γίνονται όλο και πιο δημοφιλή – όλο και περισσότερες εταιρείες όπως οι οργανισμοί Disney, Google, Viacom, Citigroup, GE και Pepsi πραγματοποιούν εκπαιδευτικές συναντήσεις θεατρικού παιχνιδιού και αυτοσχεδιασμών. Τα εργαστήρια αυτοσχεδιασμού διδάχθηκαν ακόμη και στις κορυφαίες πανεπιστημιακές σχολές management στο Columbia, το Duke, το MIT, και το Στάνφορντ.
Το Παιζόδραμα είναι κάτι πολύ περισσότερο από το να δημιουργήσεις αστείες καταστάσεις. Αυτό δεν είναι παρά μόνο η επιφάνεια, το αποτέλεσμα του παιχνιδιού. Το Παιζόδραμα είναι το αμόνι πάνω στο οποίο σφυρηλατείται μια πολύτιμη γκάμα ανθρώπινων δεξιοτήτων οι οποίες μπορούν να συμβάλλουν στην οικοδόμηση του ομαδικού πνεύματος, στη συνεργασία, στην ηγεσία, στην ανάπτυξη του mindfulness και στην επικοινωνία.
Παρακάτω σας παραθέτω τα 6 βασικά μαθήματα που οι επιχειρήσεις μπορούν να πάρουν από τα εργαστήρια Παιζοδράματος.
1ο Μάθημα: Ακούμε πραγματικά – αναπτύσσουμε την ενεργητική ακρόαση
Είναι πολύ εύκολο να αναπτύξουμε κακές συνήθειες στον τρόπο που ακούμε τους άλλους. Για παράδειγμα, μπορεί να ακούμε μερικώς κάποιον. Τον ακούμε μόνο στην αρχή και στην συνέχεια μαντεύουμε τι πρόκειται να πει, ειδικά αν είμαστε πιεσμένοι, νευρικοί ή ανυπόμονοι για το επόμενο βήμα, π.χ. να του απαντήσουμε ή να πούμε την δική μας γνώμη.
Στην επιχείρηση, διαπιστώνουμε ότι οι άνθρωποι τείνουν να ακούνε απλώς για να απαντήσουν, σε αντίθεση με την αληθινή ακρόαση που εμπεριέχει την πρόθεση να κατανοήσουμε κάποιον. Η ενεργητική ακρόαση δεν είναι μια λειτουργία που γίνεται μόνο με την ακοή, αλλά μια περίπλοκη νοητική λειτουργία που συνθέτει ερεθίσματα από όλες τις αισθήσεις. Οι αυτοσχεδιαστές είναι εξαιρετικά καλοί και ενεργητικοί ακροατές. Όταν δεν έχουμε ένα σενάριο που να οδηγεί τη δράση, θα πρέπει να πάρουμε από τον άλλον άμεσα ή έμμεσα από τον τρόπο που αντιδρά στο περιβάλλον (το τι λέει ή τι κάνει) όλα τα κομμάτια των πληροφοριών που χρειαζόμαστε για να συνεχίσουμε τη δράση. Αυτό είναι το μόνο πράγμα που μπορεί να ξεκλειδώσει μια ιδέα μέσα μας για να συνεχίσουμε τη δράση.
Εάν δεν ακούμε ενεργητικά χάνουμε όλα τα σήματα, λεκτικά και μη λεκτικά, που μας δίνει ο συνεργάτης μας στον αυτοσχεδιασμό και η δράση οδηγείται σε αδιέξοδο. Έτσι, ο αυτοσχεδιασμός μας αναγκάζει να είμαστε σε εγρήγορση και να ακούμε πραγματικά το άλλο άτομο με πρόθεση να κατανοήσουμε τις σκέψεις του, τα συναισθήματα και τις πράξεις του.
2ο Μάθημα: Ανακαλύπτουμε τη δημιουργικότητα μέσω της στάσης «Ναι, και …»
Μία από τις θεμελιώδεις έννοιες στο παιχνίδι και στον αυτοσχεδιασμό είναι η ιδέα του «Ναι, και…». Με απλά λόγια, οι καλλιτέχνες αυτοσχεδιασμού ποτέ δεν θα απορρίψουν αυτό που οι συνάδελφοί τους λένε ή κάνουν κατά τη διάρκεια μιας σκηνής. Λένε «Ναι, και…» σε κάθε ιδέα και την αποδέχονται ως πραγματικότητα στη σκηνή. Στη συνέχεια χτίζουν πάνω στις ιδέες του άλλου, ο καθένας με την σειρά του και με αυτή τη διαδικασία δημιουργούν νέο, πρωτότυπο και ενδιαφέρον περιεχόμενο στη σκηνή, που συνεχώς εξελίσσεται.
Στις επιχειρήσεις, η υιοθέτηση της στάσης «Ναι, και…» μπορεί να είναι το κλειδί για την απελευθέρωση νέων ιδεών. Είναι πεποίθησή μου ότι οι περισσότερες ιδέες ξεκινούν ως μια κακή ιδέα με μια τουλάχιστον καλή πλευρά. Κάποιος διακρίνει την καλή πλευρά, την αποδέχεται και προσθέτει σε αυτή, υιοθετώντας την στάση του «Ναι, και…», κάτι που ο αυτοσχεδιασμός ενισχύει. Με αυτόν το τρόπο αρχίζουμε να ανοίγουμε πανιά για πιθανές νέες δυνατότητες που ποτέ δεν θα αποκαλύπταμε εάν σκεφτόμασταν αρνητικά. Μπορούμε πάντα να σκεφτούμε και να βρούμε γιατί κάτι μπορεί να μην λειτουργήσει. Όταν οι άνθρωποι δοκιμάσουν αυτή τη ιδέα του «Ναι, και…», αρχίζουν να γίνονται πολύ πιο δημιουργικοί.
Ναι, είναι γεγονός ότι στην επιχείρηση, δεν συμφωνούμε πάντα με τους συναδέλφους ή τους πελάτες μας, και ίσως, μπορέσουμε να μετατρέψουμε αυτή την αρνητική κατάσταση σε θετική και τα εμπόδια σε μια κατάσταση win – win. Εάν μπορούμε να ξεκινήσουμε πρώτα με το «Ναι, και…» αντί για την προεπιλεγμένη ρύθμιση του «Όχι, αλλά…» θα βελτιώσουμε τις σχέσεις μας με τους άλλους και θα αυξήσουμε τον πλούτο των ιδεών που θα αποκτήσουμε για επιλογές και λύσεις.
3ο Μάθημα: Αγκαλιάζουμε το απροσδόκητο – γινόμαστε η αλλαγή
Οι περισσότερες επιχειρήσεις φοβούνται τις απρόβλεπτες αλλαγές, αλλά ο αυτοσχεδιασμός μας εξοπλίζει με τις δεξιότητες για να νοιώθουμε άνετοι και να προσαρμοζόμαστε στην αβεβαιότητα. Είναι δεδομένο σε μια σκηνή αυτοσχεδιασμού ότι όποιος συμμετέχει δεν έχει ιδέα για το τι θα συμβεί στη συνέχεια. Στον αυτοσχεδιασμό μαθαίνεις να είσαι χαλαρός, να βρίσκεσαι mindfully στο παρόν, να αποδέχεσαι και να ενσωματώνεις δημιουργικά τις νέες πληροφορίες σε αυτό που έχει προηγηθεί, εξελίσσοντάς το φυσικά.
Αυτό βοηθά τους ανθρώπους να αισθάνονται πιο ασφαλείς, άνετοι και σίγουροι όταν παρουσιάσεις, συνομιλίες και συνεντεύξεις πηγαίνουν προς μια διαφορετική κατεύθυνση από αυτή που περίμεναν ή είχαν προβλέψει.
4ο Μάθημα: Αναλαμβάνουμε κινδύνους – τα λάθη, ακόμη και οι αποτυχίες, είναι ΟΚ!
Γνωρίζετε ότι ορισμένες από τις σημαντικότερες και πιο αγαπημένες εφευρέσεις δημιουργήθηκαν κατά λάθος όπως για παράδειγμα: οι ακτινογραφίες, η πενικιλίνη, ο βηματοδότης, τα Post-it, τα μπισκότα σοκολάτας;
Ο αυτοσχεδιασμός μας διδάσκει ότι είναι μέρος του παιχνιδιού να παίζουμε με τις πιθανότητες και να κάνουμε λάθη, αρκεί να προσαρμοζόμαστε γρήγορα και να προχωράμε – και, ίσως στο τέλος να δημιουργήσουμε κάτι σπουδαίο από αυτή τη διαδικασία.
Ομοίως, οι επιχειρήσεις μπορούν να πετύχουν πολλά περισσότερα εάν πειραματιστούν, καινοτομούν και δεν φοβούνται να αποτύχουν. Ο αυτοσχεδιασμός μας διδάσκει να είμαστε ανθεκτικοί στην αποτυχία και να είμαστε αυθεντικοί όταν τα πράγματα δεν πάνε καλά.
Οι αυτοσχεδιασμοί στο Παιζόδραμα συντελούν στην αλλαγή του τρόπου σκέψης των ανθρώπων για τα λάθη. Δεν υπάρχουν λάθη στο Παιζόδραμα. Δεν υπάρχει σωστό και λάθος. Από τα λάθη και τις αποτυχίες συχνά βγαίνει το κωμικό στοιχείο και το γέλιο. Αντίθετα, σε ένα επιχειρηματικό περιβάλλον, αν συμβεί κάποιο λάθος, θεωρείται ότι αυτό είναι το τέλος του κόσμου. Η σκέψη αυτή παραλύει. Ενώ εάν κάποιος αναλάβει την ιδιοκτησία του λάθους και πει «Ναι, είναι απλώς ένα λάθος και θα το διορθώσω», μαθαίνει, προσαρμόζεται, προχωρά σε νέους δρόμους, εξελίσσεται.
5ο Μάθημα: Φροντίζουμε ο συνεργάτης μας να φανεί καλός
Μια άλλη βασική αρχή του αυτοσχεδιασμού είναι «φροντίζουμε ο συνεργάτης μας να φανεί καλός». Επειδή η συνεργασία και η επικοινωνία βρίσκονται στο επίκεντρο των αυτοσχεδιασμών, είναι σημαντικό να είμαστε καλοί συνεργάτες. Η ομάδα υπάρχει για να βοηθήσει ο ένας τον άλλον, και ο καθένας ανησυχεί τόσο για την επιτυχία των άλλων όσο και οι άλλοι για τη δική του.
Αν πάμε στη σκηνή και αγωνιζόμαστε για μια ιδέα, είναι ευθύνη των άλλων παικτών να έρθουν και να υποστηρίξουν αυτό που κάνουμε, συμπληρώνοντας το υπόλοιπο μέρος της σκηνικής δράσης. Προωθούν το έργο μας και μας βοηθούν. Το συμπληρώνουν και το εξελίσσουν.
Πώς αυτό μεταφράζεται σε πραγματικές επιχειρήσεις;
Αν μπορούσαμε να ενδυναμώσουμε μια ομάδα στην επιχείρηση ή την κουλτούρα ενός οργανισμού με αυτή τη στάση, θα κάναμε τους ανθρώπους να αισθάνονται πολύ περισσότερη εμπιστοσύνη για να αναλάβουν ευθύνες, γνωρίζοντας ότι θα είχαν την υποστήριξη της ομάδας. Όταν δημιουργούμε ένα καλό, ενωμένο μέτωπο με τους συναδέλφους μας, ο πελάτης θα δει και θα ακούσει δύο άτομα στο ίδιο μήκος κύματος, αντί για δύο άτομα που αλληλοαναιρούνται ή λένε όχι ο ένας στον άλλο. Ως αρχή ζωής και ως επιχειρηματική αρχή αυτή η στάση αν εφαρμοστεί από όλους, τότε όλοι θα κερδίσουν.
6ο Μάθημα: Δημιουργούμε και αφηγούμεθα συναρπαστικές ιστορίες
Η διαδικασία του Παιζοδράματος με τους αυτοσχεδιασμούς και το παιχνίδι ρόλων τροφοδοτεί σε μεγάλο βαθμό την αφήγηση με δράση. Σήμερα ένας ηγέτης χαρακτηρίζεται από την ικανότητα του Storytelling, την ικανότητα να συνθέτει και να αφηγείται μια ιστορία την οποία οι άμεσοι υφιστάμενοί του θα πιστέψουν και θα κατανοήσουν το νόημά της. Αυτή η ικανότητα κάνει την διαφορά μεταξύ ενός διευθυντή και ενός ηγέτη. Οι πραγματικοί ηγέτες είναι σε θέση να συνθέτουν αυτές τις αφηγήσεις με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορούν να γίνουν αρεστές και πιστευτές από τους ανθρώπους τους.
Να γιατί….
Τώρα που περισσότερο από ποτέ, οι ηγέτες των επιχειρήσεων πρέπει να είναι ευέλικτοι στοχαστές, ισχυροί επικοινωνιακοί και αποτελεσματικοί συνεργάτες, ο αυτοσχεδιασμός είναι ένας ασφαλής, και δημιουργικός τρόπος για την ενθάρρυνση και την ανάπτυξη των απαραίτητων δεξιοτήτων.
H ΡΡΡ μπορεί να σας βοηθήσει να εισάγετε προγράμματα παιχνιδιών και αυτοσχεδιασμών Παιζοδράματος στην ζωή του οργανισμού σας. Είμαστε στην διάθεσή σας, καλέστε μας στο 210-8034617 ή στείλτε e-mail: info@ppplearn.com .
Έτσι, την επόμενη φορά που θα βρεθείτε σε μια συνάντηση, προσπαθήστε να σκεφτείτε «Ναι, και…». Ίσως, εκπλαγείτε με το αποτέλεσμα!